අඩු වියදමින් නිවස ආලෝකමත් කරමු
අලංකාරය ඉස්මතුවන අන්දමට, අඩු වියදමකින් නිවස ආලෝකවත් කර ගැනීම බොහෝ දෙනෙකුට ගැටලුවකි. විදුලිය අඩුවෙන් පරිභෝජනය කෙරෙන විදුලි පහන් නිවැරදිව තෝරා නොගැනීම එහිලා ප්රධාන වශයෙන් බලපායි. තවත් අය තමන්ගේ නිවෙස ගොඩනඟා ඇත්තේම අඳුරු ස්වභාවයක් මතුවන පරිදී ය. ඒ නිසා දහවලදී පවා විදුලි බුබුළු දල්වාගෙන සිටින්නට ඔවුන්ට සිදු වේ. මනස ලිහිලනය කෙරෙන ආලෝකකරණයක් නිවෙස් තුළ භාවිත වන්නේ ද ඉඳහිට ය. මෙවැනි තත්ත්ව මඟ හැර, අඩු වියදමකින් ප්රශස්ත අන්දමින් නිවස ආලෝකවත් කරගන්නට මේ පියවර අනුගමනය කර බලන්න.
1. නිවෙසට ස්වභාවික ආලෝකයනිවසේ විදුලි වියදමෙන් 35%ක් පමණ වැය වන්නේ නිවෙස ආලෝකවත් කරගැනීම සඳහායි. එය සැලකිය යුතු තරමේ වියදමකි. වැඩි වෙලාවක් නිවෙසට ස්වභාවික ආලෝකය ලැබෙන්න සලස්වන්නේ නම් මේ වියදම අඩු කරගත හැක. ස්වභාවික ආලෝක භාවිතයෙන්, මානසික සුවයක් අත්වන බව පර්යේෂණවලින් තහවුරු වී ඇත. නිවෙසට හොඳ වාතාශ්රයක් සහ ආලෝකයක් ලබා ගත හැකි වන්නේ නිවෙස තැනීමට පළමුවෙන් හොඳ නිවාස සැලසුමක් වෙත යොමු වුවහොත් පමණි. නිවසක් තැනීමේදී එහි අලංකාරය, නිවෙසට සවිකරන නොයෙකුත් උපාංග, නිවෙස තැනීමට යන වියදම ගැන සැලකිලිමත් වුවත් නිවෙස ඇතුළට ලැබෙන ආලෝකය ප්රමාණය ගැන සැලකිලිමත් වන්නේ කීයෙන් කීදෙනා ද ?
2. ආලේපිත තීන්තවල වර්ණය
අඩු වොට් ප්රමාණයකින් වැඩි ආලෝකයක් ලබාගන්නට හැකි වර්ණ නිවෙසේ ඇතුළත බිත්තිවල ආලේප කළයුතු ය. නිවෙසක බිත්ති වර්ණ ගැන්වීම විද්යානුකූලව කළයුතු කාර්යයකි. නිවැසියන්ගේ රුචි අරුචිකම් මත නිසි ගැලපීමකින් තොරව බිත්ති වර්ණ ගැන්වීම නොකළ යුතුයි. නොගැලපෙන වර්ණ දීර්ඝ කාලීනව දරාගෙන සිටීම නිවැසියන්ට මානසිකව අපහසු ය. නිවෙසක බිත්තිවලට ලා පැහැයන් යොදා ගැනීම හැමවිටම සුදුසුයි. සුදු පැහැය හා ගැලපෙන වෙනත් ලා පැහැයන් භාවිතයෙන් මානසික සුවය ද අත්වේ.
3. සිවිලිමේ වර්ණයනිවෙසේ සිවිලිම සඳහා නොයෙකුත් පැහැයන් භාවිත කරනු දක්නට ලැබේ. සුදු පාට සිවිලිම, කෘත්රිම ආලෝකයත්, දිවා ආලෝකයත් නිවෙස තුළ රඳවා ගන්නට දායක වේ. වාර්නිෂ් කළ ලී සිවිලිමක් යෙදුවහොත් නිවෙස ඇතුළත අඳුරු ස්වභාවයක් හට ගනී.
4. තිර රෙදි වර්ණයතිර රෙදි මඟින් නිවෙසක් තුළට ලැබෙන ආලෝක ප්රමාණය කපා හැරේ. ඒ නිසා නිවෙසකට තිර රෙදි යෙදීමේදී බෙහෙවින්ම සැලකිලිමත් විය යුතු ය. ජනේලයකට ඝනකම් සහ තුනී වශයෙන් තිර රෙදි දෙකක් යෙදීම සුදුසුදුයි යැයි පිළිගත් වාස්තු විද්යාඥයෝ නිර්දේශ කරති. ඝනකම් තිර රෙද්දක් යෙදු විට ආලෝකය පැමිණීම සෑහෙන දුරකට ඇහිරී යයි. එසේ වුවත් පෞද්ගලිකත්වය තදින්ම ආරක්ෂා කර ගැනීමට අවශ්යය අවස්ථාවලදී ඝනකම් තිර රෙදි පාවිච්චිය හැර වෙනත් විකල්පයක් නොතිබෙන්නට පුළුවන. පෞද්ගලිකත්වයත් ආරක්ෂා කරගෙන, නිවෙස තුළට ආලෝකයත් ලබා ගතයුතු අවස්ථාවලදී තුනී තිර රෙදි භාවිතයට ගැනීමට පුළුවන. ඒ නිසා මේ වර්ග දෙකේ ම තිර රෙදි සවිකරගෙන පාවිච්චියට ගැනීම වැදගත් වේ.
5. විදුලි පහන් භාවිතයසූත්රිකා (සාමාන්ය) විදුලි පහන් වෙනුවට සුසංහිත ප්රතිදීප්ත විදුලි පහන් (CFL) හෝ ප්රතිදීප්ත විදුලි පහන් හෙවත් ටියුබ්ලයිට් (Fluorescent Light) හෝ LED විදුලි පහන් හෝ මිලදී ගන්න. ඔබේ නිවෙස ආලෝකකරණය සඳහා වැය වන විදුලි ඒකක ගණනින් 80%ක් පමණ අඩු කරගන්නට එය හේතුවක් වේ. ඒ පිළිබඳ තොරතුරු මේ සටහනෙන් ඔබට අවබෝධ කරගත හැකි ය. සූත්රිකා විදුලි පහනට වඩා පස් ගුණයක විදුලිය ඉතිරියක් ටියුබ්ලයිට් සහ CFL විදුලි පහන් භාවිතයෙන් ලැබේ. LED විදුලි පහන් මිලෙන් වැඩිය. එසේ වුවත් CFL විදුලි පහනක මෙන් හතර ගුණයක ආයු කාලයක් LED විදුලි පහනක් සතුය.
6. විදුලි පහන් තෝරා ගැනීමබල්බ මිලදී ගැනීමේදී එහි වෝල්ටීයතාවය (voltage), විදුලි බල්බයෙන් නිකුත් වන ආලෝක ප්රමාණය, විදුලි බල්බයේ කාර්යක්ෂමතාව (Lumen per watt – lm/W) යන කාරණා ගැනත් සැලකිලිමත් වන්නට ඔබට සිදු වේ. ඒ හැරුණුවිට විදුලි බල්බයේ වර්ණ විදැහුම්කරණ දර්ශක (Color Rendering Index) අගය, බල්බයෙන් නිකුත් කෙරෙන ආලෝකයේ වර්ණය (correlated colour temperature) වැනි දේවල් ගැනත් සැලකිලිමත් වන්නේ නම් ඉතා වැදගත් ය.
7. CFL බල්බවල ප්රමිතියශ්රී ලංකා ප්රමිති ආයතනය සහ ශ්රී ලංකා සුනිත්යය බලශක්ති අධිකාරිය එක්ව CFL විදුලි පහන්වල කාර්යක්ෂමතාවයට, බලශක්ති කාර්යක්ෂමතා ලේබලයක් හඳුන්වා දී ඇත. ඒ අනුව ලේබලයේ තරු ලකුණු සටහන්ව තිබේ. තරු ලකුණු වැඩි සංඛ්යාවක් සටහන්ව ඇති ලේබලයක් සහිත CFL පහන්වල කාර්යක්ෂමතාවය වැඩි ය. එනිසා CFL මිලදී ගැනීමේදී බලශක්ති කාර්යක්ෂමතා ලේබලය ඇත්දැයි කියා සොයා බලන්න. ලේබලය නොමැති CFL පහන් තොග පවත්වාගෙන යාම සහ විකිණීම නීතියෙන් දඬුවම් ලැබිය හැකි වරදක් බවත් ඔබ අමතක නොකළ යුතුව ඇත.
8. විදුලි බුබුළු පිළිබඳ අවධානයනිවසේ සෑම තැනකටම එක හා සමාන ආලෝකයක් අවශ්ය වන්නේ නැත. නිවසේ බොහෝ තැන්වලට අවශ්ය වන්නේ එහි නිවැසියන්ට ඔබමොබ ගොස් එදිනෙදා කටයුතු කරගැනීමට ප්රමාණවත් වන ආලෝකයකි. නිවෙස ආලෝකවත් කිරීමේදී එකී කාරණය තරයේම සැලකිල්ලට ගන්න. නිවෙසේ තවත් සමහර ස්ථාන සුවිශේෂ කාර්යයන් සඳහා භාවිත කෙරේ. ඒ පාඩම් කරන කාමරය, සාලය යනාදියයි. ඒ තැන්වල කෙරෙන කාර්යයට සරිලන තරමේ වොට් ගණනක් සහිත විදුලි පහන් එම ස්ථානවලට සවිකරන්නට සිදු වේ.
9. විදුලි පහන් යොදන ස්වරූපයරාත්රී කාලයේ පාඩම් කරන ඔබට ලුමන්ස් 250ත් 300ත් අතර ආලෝක ප්රමාණයක් අවශ්ය වේ. ඔබ පාඩම් කරන්නේ සිවිලිමේ ඇති විදුලි පහනේ ආලෝකයෙන් නම්, වැඩි වොට් ගණනක විදුලි පහනක් ඊට යොදාගන්නට ඔබට සිදුවනු ඇත. ඔබ, මේස විදුලි පහනේ ආලෝකය භාවිතයට ගන්නේ නම් අවශ්ය වන්නේ අඩු වොට් ගණනක විදුලි පහනකි. වොට් 5 ප්රමාණයේ යටිකුරු (Down light) LED පහන් ඊට යොදාගන්නේ නම් වඩාත් සුදුසු ය.
10. අලංකරණය සඳහා විදුලි පහන් යෙදීමඅලංකරණය සඳහා ආලෝකවත් කිරීම (Decorative lighting) යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ ලස්සන කිරීම සඳහාම යොදා ගන්න විදුලි පහන් ය. අවකාශයට ආලෝකය දීමට වඩා අවකාශය තුළ වෙනම ම ලස්සනක් මෙමඟින් ඇති කෙරේ. ඉස්තෝප්පුවේ යම් කොණක ඇස ගැටීමට ලස්සනට තැබූ විදුලි පහනක්, අලංකරණය සඳහා කෙරෙන ආලෝකවත් කිරීමක් (Decorative lighting) වශයෙන් හඳුන්වන්න පුළුවන. එවැනි ආලෝකකරණයක් ඔබට අවශ්ය වන්නේ මානසික ලිහිලනයක් සඳහා ය.