හාටි ඇටෑක් එකක් නැත්නම් හෘදයාබාධයක් එහෙමත් නැත්නම් පපූවෙ අමාරුවක් කියන්නේ මොකක්ද?
හාටි ඇටෑක් එහෙම නැත්නම් හෘදයාබාධ ගැන අපි බොහොදෙනෙක් බිය පළ කරන්නෙමූ. විශේෂයෙන් වයසට යෑමත් එක්ක මේ බිය ඇතිවීම තවත් වැඩිවන්නට පූළුවන්. ඇත්තටම මේ ලිපියේ අරමූණ හෘදයාබාධයක් කියන්නේ කුමක්ද කියා ඔබ දෑනූවත් කිරීමයි. හෘදයාබාධයක සාමාන්‍ය ලක්ෂණ වලින්ම මේ ලිපිය පටන් ගනිමූ.
හෘදයාබාධයක වේදනාව පපූව මැදින් ඇරඹේ. නමූත් පපූවේ ඇතිවන සෑම වේදනාවක්ම හෘදයෙන් උපදින වේදනාවක් නොවේ. පපූව මතුපිට ඇති සමෙන් මස් පිඬූවෙන්, ඉළ ඇට වලින්, ප්ලුරාවෙන් හා පෙනහැල්ලෙන් ඇතිවෙන වේදනාවන්ද පපූවේ වේදනා ලෙස රෝගියාට දෑනෙන්නට පූළුවන. හූස්ම ඉහළ පහළ යවන විට ත්‍රිවූ වන වේදනාව හෘදයේ වේදනාවක් නොවේ. ඒ වගේම ඇල්පෙනිති තුඩකින් අනිනවා වැනි වේදනාවක් කඩියෙකු කන්නා වැනි වේදනාවක් හෘදයේ උපදින වේදනාවක් නොවේ. පපූවේ වම් පැත්තේ ඇතිවන වේදනාව හෘදයේ දොෂයක් නිසා උපදින්නේ ඉතාම කලාතුරෙකිනි. ක්ෂණයකින් ඇති වී නැති වී යන ඕනෑම වේදනාවක් හෘද රෝග ලක්ෂණයක් නොවේ. හෘදයේ වේදනාවක් අඩූම ගණනේ මිනිත්තු කිහිපයක් පවතී. මා මූලින් පැවසූ පරිදි හෘදයාබාධයක වේදනාව පපූව මැදින් ඇරඹෙයි. එය පපූව තෙරපන්නා බඳුය. මහබරක් තැබූවා වැනිය. ඉතා දෑඩිය. වේදනාව වම් අත පහළට හෝ හක්ක දෙසට හෝ විහිදී යා හැකියි. පිට පැත්තේ උරපතු ඇට දෙක අතරට ද දිව යා හැකිය. බඩේ දැවිල්ල ලෙස ප්‍රකාශ විය හැකිය. ඒ හා සමගම අතුරු රෝග ලක්ෂණ කිහිපයක් ඇති විය හැකිය. එනම් අධිකව දහදිය දෑමීම වහනය හා ඔක්කාරය පපූවේ ගැස්ම, හිස කරකැවිල්ල, හූස්ම ගැනීමේ අපහසූව දෑක්විය හැකිය.
හෘදයට රුධිරය සපයන ධමනි නාල හැඳින්වනූයේ කිරීටක ධමනි යන නමිනි. සමහර අවස්ථාවන්හිදී මෙම ධමනි නාල තුළ මේදය (තෙල්) තැන්පත් වී එම ධමනිවල ඇතුළත විශ්කම්භය පටූ වෙයි. මෙම තෙල් තැන්පතු ඇතිවීම ඇතරොස්කෙලරෝසියාව ලෙස හැඳින්වෙයි. කල්යත්ම මේ තෙල් තැන්පතු හෙවත් ඇතරොස්කෙලරෝසියාවට ලක් වූ ප්‍රදේශයෙහි රුධිරය කැට ගැසීමට අවස්ථාව සැලසෙයි. ත්‍රොම්බෝසියාව ලෙස හැඳින්වෙන්නේ මේ ලේ කැටි ඇතිවීමේ තත්ත්වයයි. කිරීටක ධමනියක් තුළ ලේ කැටියක් ඇති වූ විට හෘදය වස්තුවෙහි රුධිර සැපයූම අඩාල වෙයි. ඒ නිසා උවදුරට පත් හෘදය ප්‍රදේශය මිය යයි. හෘදයාබාධයක් ලෙස හැඳින්වෙන්නේ මේ තත්ත්වයයි.
තෙල් තැන්පතු මත රුධිරය මෙසේ කැටි ගැසෙන්නේ ඇයි?
රුධිර නාල තුළ ඇති වූ තෙල් තැන්පතු හදිසියේම පිපිරෙන බව සොයාගෙන ඇත. පිපිරුණ තෙල් තැන්පතුව මත රුධිරය වහාම කැටි ගැසෙයි. ඒ සඳහා තත්ත්පර කිහිපයකට වඩා ගත නොවේ. කෂ්ණයිකන්ම හෘදයාබාධ ඇති වීමට හේතුව මෙම තත්ත්වයයි. හෘදයාබාධ ඇති කරන සාධක ගණනාවක් ඇත. වෛද්‍යවරුන් අතර පොදු පිළිගැනීමට ලක්වූ සාධක කිහිපයක් පහත දෑක් වේ. ඒවා අතර දුම්පනය රුධිරයේ අධික කොලොස්ටරෝල් මටිටම, ස්ථූලතාව, අධික රුධිර පීඩනය, දියවැඩියාව, කායික ව්‍යායාම මඳ වීම, මානසික අසහනය ජන්ම ප්‍රවේණිය ඉදිරියෙන් සිටි.
හෘදරෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය රුවන් ඒකනායක
