පිළිකාවක් වීමට පෙර සුවකර ගත යුතු මූල රෝගය

වර්තමානයේදී ලංකාවේ පමණක් නොව මුළු ලෝකයේම බහුලව දක්නට ලැබෙන රෝගී තත්ත්වයක් ලෙස අර්ශස් හඳුන්වා දිය හැකිය. බොහෝ දෙනෙක් මෙම රෝගය සඟවාගෙන පීඩා විඳිනු ලබයි. ලැජ්ජාව හේතුවෙන් වෛද්‍යවරුන්ගෙන් පවා රෝගය සැඟවීමට උත්සාහ දරති. බොහෝ කලක් ක්‍රමවත් ප්‍රතිකාර ලබාගැනීමකින් තොරව සඟවා සිටීම හේතුවෙන් ගුද මාර්ගය ආශි්‍රතව පිළිකා තත්ත්ව පවා ඇතිවිය හැකිය. අර්ශස් ඇතිවීමට ප්‍රධාන වශයෙන්ම හේතු 2ක් බලපානු ලබයි.

01. පාරිසරික හේතු.  02. පාරම්පරික හේතු. ගනු ලබන ආහාර, ජීවත්වන වටපිටාව, නිරත වන වෘත්තිය මෙන්ම මානසිකව ඇතිවන මානසික පීඩනයද පාරිසරික හේතු ලෙස සලකන අතර තවද බහුලව උෂ්ණ අධික ආහාර ගැනීමත්, මත්පැන්, දුම්වැටි භාවිත කිරීමත් හේතුවෙන් අර්ශස් රෝගී තත්ත්වය ඇතිවිය හැකිය. මවුපිය පාර්ශ්වයේ පරම්පරාවලින් පවා අර්ශස් රෝගී තත්ත්වයන් ඇතිවිය හැකිය. ගුද මාර්ගයේ සෑදෙන මෙම රෝගී තත්ත්වය රෝගීන්ගේ හිතට වද දෙන, ගතට පීඩාකාරී රෝගී තත්ත්වයකි. මහා බඩවැලේ අවසාන අඟල් 4 1/2ක පමණ කොටස ගුද මාර්ගය ලෙස හඳුන්වනු ලබයි. ගුද මාර්ගයේ ඇතිවන දැඩි වියළීම හෝ හටගනු ලබන ගෙඩි නිසා මල පිටකිරීම ඉතාමත් අපහසුතාවකට පත් කරයි. මෙම ගෙඩි ශල්‍යකර්ම මඟින් ඉවත් කළ හැකි අතර එසේ ඉවත් කළද නැවත නැවත ගෙඩි ඇතිවිය හැකිය. කෙසේ වෙතත් දේශීය වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර තුළින් ශල්‍යකර්මවලින් තොරව අර්ශස් නිට්ටාවට සුව කරගත හැකිය.

අර්ශස් හඳුනාගත හැකි රෝග ලක්ෂණ

1. දිගු කලක් තිස්සේ මලබද්ධය තිබීම අර්ශස් විය හැකිය.
2. මල පිටකිරීමේදී දැඩි වේදනාවක් ඇතිවීම.
3. මල සමඟ රුධිරය පිටවීම.
4. උදරයේ දැඩි වේදනාවක් ඇතිවීම.
5. ශරීරයේ ලේ හිඟ වීම. (ඩ්ඕ අඩුවීම)
6. ගුද මාර්ගයේ දැවිල්ලක් ඇති වීම.
7. නිතර නිතර වැසිකිළියට යෑම අවශ්‍ය වීම.
8. නිතර නිතර උදරයේ කැලඹිලි ස්වභාවයක් ඇතිවීම.
9. ගුද මාර්ගයෙන් යම් යම් ශ්‍රාවයන් පිටවීම.
10. අධික ලෙස තරහ යෑම.
11. බඩගිනි අඩුවීම, බඩ පුරවා දැමීම හා අම්ල පිත්ත තත්ත්වයන් ඇතිවීම.

ඉහත රෝග ලක්ෂණ තිබේ නම් එය අර්ශස් රෝගී තත්ත්වයක් හෝ ඊට වඩා දරුණු රෝගයක්ද විය හැකිය. එම නිසා එම තත්ත්වය සඟවාගෙන නොසිට හැකි ඉක්මනින් වෛද්‍යවරයකු වෙත යොමු වී රෝගය පරීක්ෂා කරවා ගැනීමෙන් රෝගය කුමක්දැයි නිශ්චිතව හඳුනා ගැනීමට හැකිය.

අර්ශස් රෝගය ඇතිවීමට බලපාන හේතු

1. දිගු කලක් තිස්සේ මලබද්ධ තත්ත්වයක් පැවැතීම.
2. මල පිට කිරීමේදී අධිකව තැටමීම.
3. මල පිට කළ යුතු අවස්ථාවේ එය පිට නොකර දරාගෙන සිටීම. (මල වේගය දරාගෙන සිටීම)
4. එක දිගට දීර්ඝ කාලයක් වාඩි වී සිටීම.
5. තරහින්, වෛරයෙන්, දැඩි මානසික පීඩනයෙන් කාලය ගත කිරීම.
6. මත්පැන් පානය, දුම් පානය, බුලත්විට සමඟ දුම්කොළ සැපීම, වැරැදි කාම සේවනයේ යෙදීම වැනි අක්‍රමවත් පුරුදු නිසා.
7. තුන් ‍දොස් කිපෙන උෂ්ණ අධික ආහාර වර්ග වන අන්නාසි, අඹ, තක්කාලි, බල මාළු, දැල්ලො, දෙල්, ඉස්සෝ, සොසේජස් වර්ග, විනාකිරි අඩංගු ආහාර වර්ග, කෘත්‍රිම පාන වර්ග බහුලව ආහාරයට ගැනීම.

අර්ශස් රෝගය පාලනය කරගැනීමට මෙන්ම රෝගයෙන් මිදීමට ගත හැකි ආහාරපාන හා ළඟා කරගත යුතු පුරුදු

1. රාත්‍රියට නිදි වැරීම සහ දවල් නිදාගැනීම නොකළ යුතුය.
2. කරුණාව, දයාව, මෛත්‍රිය පෙරදැරි කරගෙන සැහැල්ලු මනසින් කටයුතු කළ යුතුය.
3. මත්පැන් පානය, දුම් පානය, දුම්කොළ භාවිතය, වැරැදි කාම සේවනය වැනි පුරුදුවලින් අෑත්වීම.
4. එළකිරි පානය කිරීම මෙන්ම මෝරු, ගිතෙල් ආහාරයට ගැනීම.
5. මුං ඇට, රාබු අල තම්බා පානය කිරීම.
6. නිතර රතු කැකුළු හාල් බත් පමණක් ආහාරයට ගැනීම.
7. මුං ඇට තැම්බූ වතුර පානය කිරීම.
8. පොල් වතුර, තැඹිලි වතුර පානය කිරීම.
9. උදෑසන හිස්බඩ තේ, කෝපි පානයෙන් වැළකී ලුණු කැඳ, සිසිල් ජලය, සුදුසු ඔෟෂධ කැඳක් පානයට හුරුවීම.
10. කොහිල, මුං ඇට, පලා වර්ග නිතර ආහාරයට ගැනීම.

1. අර්ශස්වලට සුදුසු ආහාරයක්

   - තම්බා ගත් නිවිති කොළ, මෝරුවලින් අඹරා (මෝරු යනු පස් ගෝ රසවලින් එකකි) උදේ සවස කෑමට ගැනීම.

2. අර්ශස් රෝගීන්ට හිතකර පානයක්

   - හාතාවාරිය අල කළං 12 ගෙන වතුර කාල් 07ක් දමා එළකිරි කාලක්ද දමා සියල්ල කාලට සිඳුවා සීනි, මීපැණි දමා උදේ සවස පානය කරන්න.

3. අර්ශස් ගෙඩිවලට දුමක්

   - එළබටු මද තළා, වියළා පොල්කටු අඟුරු මත දැමීමෙන් නැඟෙන දුම අර්ශස් ගෙඩිවලට ඇල්ලීමෙන් ගෙඩි සිහින් වී වේදනාව නැතිවේ.

4. අර්ශස් සුව කළ හැකි ආලේපයක් 

   - වැල් පෙනෙල කොළ, රතු ලූනු, ගිතෙල්වලින් අඹරා ආලේප කරන්න.

5. අර්ශස් සුව කළ හැකි කැඳ

   - මුං ඇට මීටක්, හීනැටි හාල් මිටක් ගෙන කොටාගත් කොහිල යුෂින් කැඳ පිස පානය කරන්න.

6. අර්ශස් සුව කළ හැකි කැඳ

   - මුං ඇට මිටක්, රතු කැකුළු හාල් මිටක් එළකිරි සහ පොල්පලා, හීන් බෝවිටියා කොළ කොටාගත් යුෂද එකතු කර කැඳ පිස පානය කරන්න.

7. අර්ශස් සුව කළ හැකි කසාය

   - අරළු, බුළු, නෙල්ලි, වියළි ඉඟුරු, එනසාල්, ඉඟුරු පියළිය, රණවරා යන මේවා කළං දෙක බැගින් ගෙන තැඹිලි වතුරින් පත අට එකට සිඳුවා ගිතෙල් දමා පානය කරන්න.

8. අර්ශස් රෝගීන්ට හිතකර පානයක්

    - නාමල් රේණු, නෙලුම් රේණු, කරල් සැබෝ මුල්, රසකිඳ, හාතාවාරිය අල, ඉරමුසු, දුම්මැල්ල, කලාඳුරු කළං 01 මදටිය 10 බැගින් ගෙන පත අට එකට සිඳුවා මී පැණි දමා පානය කරන්න.

9. අර්ශස්වලට සුදුසු ආහාරයක්

   - කොහිල අල ගෙන එයට රතු ලූනු ස්වල්පයක් දමා ගිතෙල් සමඟ හොඳින් මිශ්‍ර කර ආහාරයට ගැනීම සුදුසුය.

10. අර්ශස්වලට සුදුසු ආහාරයක්

    - සාරණ මුල් වියළා කුඩුකර (චූර්ණ කර) බැදපු හාල් පිටි සමඟ හොඳින් මිශ්‍ර කර ගුළිකර ආහාරයට ගන්න.

11. අර්ශස් රෝගීන්ට හිතකර පානයක්

    - බෙලිගැට මඳ පවනෙහි වියළා තම්බා තේ වෙනුවට පානය කිරීම සුදුසුය.

12. අර්ශස් රෝගීන්ට හිතකර පානයක්

    - තම්බා ගත් පැසුණු බෙලි ජලයේ දියකර ජූස් මෙන් පානයට ගැනීම.

මව්බිම