උපන් ලප හානිකරද?
උපන් ලපයකින් මුහුණට ලැඛෙන හැඩකාරකමින් වැඩිපුර සතුටු වෙන්නේ කාන්තා පක්ෂයයි. උපන් ලපය පිහිටි ස්ථානය අනුව විවිධ අනාවැකි ද පැවසෙයි. වැඩිදෙනෙක් නොසිතුවාට අපේ ශරීර සෞඛ්ය ගැන ද රහසේම උපන් ලප පවසන කතාවක් තිබේ. එය පී්රතිමත් ද? කනගාටුදායක ද කියා අපි බලමු.
උපන් ලපයක් ලෙස හඳුන්වන්නේ උපදින විටම හෝ ඉපදී ටික කලකින් සම මත හටගන්නා ලපයකි. එය කාලයත් සමඟ මැකී යාමට ද ඉඩ තිබේ. ඒ වාගේම ඇතැම් උපන් ලප මරණය දක්වාම ඒ අයුරින්ම පවතී. සමහර උපන් ලපවල ස්වභාවය කාලයත් සමඟ වෙනස් වෙයි. උපන් ලපයක් නිර්මාණය වන්නේ සම යට රුධිර නහර නිසිලෙස නොවැඩීම නිසා හෝ සමෙන් අමතර වර්ණක නිපදවීම නිසයි. මේවා බොහොමයක් වේදනාකාරී නැත. හානිකර ද නැත. එහෙත් කලාතුරකින් එය වෙනත් රෝගයක ලකුණක් විය හැකිය. අලුත උපන් ළදරුවන්ගේ ගෙලෙහි පිටුපස, ඇස් අතර, නළලේ ඇතිවන ලප කෙටි කලකින් නැති වී යයි. එහෙත් බොහෝවිට ගෙල පිටුපස ඇතිවන ලප නම් නැති වී නොයයි. ඒවාට ප්රතිකාරයක් නැති නමුත් හානියක් ද නැත. පැතලියට ළා පැහැයට, තුනීවට, ආරම්භ වී වයසත් සමඟ විශාල හා ඝන වන උපන් ලප විශේෂයක් ද තිබේ. මේවා ඇස් පියන් මත ඇතිවිට ග්ලූකෝමා ඇතිවීමේ අවදානමක් පවතී. ඇතැම්විට එය වෙනත් රෝගයක් වීමට ද පුළුවන. බොහෝවිට මෙය කිසිදු රෝගී ලකුණක් නොවේ. ලපය රුව අවලස්සන කරනවා නම් ලේසර් ප්රතිකර්ම හා වෙනත් ප්රතිකර්මවලින් වාගේම රූපලාවන්ය ක්රම මඟින් ද ලපය සැඟවිය හැකියි. තට්ටම්වල හෝ පිටුපස දැකිය හැකි අළු, දුඹුරු පැල්ලම් පාසල් වයසට පත්වෙන විට බොහෝවිට මැකී යයි. මැකී නොගියත් ඒවා හානිකර නැති නිසා ප්රතිකාර නැත. රුධිරනාල එක් වී ස්ට්රෝඛෙරි ගෙඩියක හැඩයට ඇතිවන ලප ඉපදී සති කිහිපයකින් වැඩී වයස අවුරුදු නවය පමණ වෙන විට නැති වී යයි. ඇතැම් ලප ඉතිරි වෙයි. එහෙත් ඇස හෝ මුව ආසන්නයේ මෙවැනි ලප ඇත්නම් ආසාදනය විය හැකි නිසා ඉවත් කළ යුතුය.
ඇතැම් දරුවන්ගේ සම යටින් ඉලිප්පුණු ආකාරයේ ලප දැකිය හැකිය. මේවා රුධිරයෙන් පිරී ස්පොන්ජියක් මෙන් පවතින අතර සාමාන්යයෙන් ඛෙල්ලේ හෝ හිස පිටුපස දැකිය හැකියි. මල්වර වියට එළඹෙත්ම බොහෝමයක් ලප නැති වී යයි. නහර පළල් වී අක්රමවත් ලෙස සැකසීම නිසා උපතින්ම ඇතිවන ලප විශේෂය ළමා හෝ වැඩිහිටි වනතුරුම දක්නට නොලැඛෙන්නට පුළුවන. හක්කේ, කම්මුලේ, දිවේ, තොල්වල වගේම සිරුරේ අනෙක් පෙදෙස්වල ද දැකිය හැකි මේ ලප වැඩෙන්නේ සෙමිනි. මේවා වයසත් සමඟ නැතිවන්නේ ද නැත. සැත්කමකින් මේවා ඉවත් කිරීම වැදගත් වන්නේ වේදනාකාරි නිසයි. ලබා උපන් දෙයක් වුවත් උපන් ලප වෛද්යවරයකුට පෙන්වීම ඉතා වැදගත්ය. ඒ එය හානිකර ද නැද්ද කියා දැන ගැනීමටයි. රුධිර වහනයක්, කැසීමක්, ආසාදනය වීමක් ඇත්නම් වෛද්ය උපදෙස් පැතිය යුතුයි. ඒ ස්ථාන පිරිසුදුව තබා ගැනීම ද වැදගත්ය. උපන් ලපයේ පාටේ, හැඩයේ, ස්වභාවයේ වෙනසක් ඇත්නම් වහාම වෛද්ය උපදෙස් පැතිය යුතුයි. කැලැල් නැති හඳක් මෙන් ලප නැති මුහුණ අලංකාරය. එහෙත් ලප ඇත්නම් එය හිතට කරදරයක් කරගත යුතු නැත. කළ යුතු එකම දෙය වෛද්ය උපදෙස් පැතීමයි.
නව යෞවනයට පත්වීමේදී ගැහැණු පිරිමි දෙපිරිසේම සමේ ඇදීම් ලකුණු දැකිය හැකියි. මේවා උපන් ලප නොවෙයි. සීඝ්රයෙන් කායිකව වර්ධනය වීම නිසා ඇතිවන තත්ත්වයකි. සාමාන්යයෙන් මිනිස් සම ඇදෙන සුලුය. එහෙත් පමණට වඩා ඇදෙන විට මෙබඳු ලකුණු හටගනී. ගර්භනී මවුවරුන් අතර ද මෙය ඉතා සුලබය. තරබාරු පුද්ගලයෝ ද සමේ ඇදීමේ ලකුණු (ස්ට්රචේ මාර්ක්) සුලබ අය අතර සිටිති. සමහර ආලේපන (ස්ටීරොයිඩ් අඩංගු) දිගුකාලයක් ගැල්වීම ද මීට හේතුවකි. ළා පැහැයට ඇතිවන මේ ඇදීමේ ලකුණු ක්රමයෙන් ළා පැහැයට හැරී නැති වී යයි. ගැබිනි වියේදී ඇතිවන ඇදීමේ ලකුණුවලට (උදරය, පපුව, කලවා වැනි පෙදෙස්වල) උදරය විශාල වීම වගේම හෝර්මෝන ද බලපායි. සාමාන්යයෙන් ගැබිනිවියේ අවසාන මාස තුනේදී මේ තත්ත්වය සුලබව දැකිය හැකියි. මේ ඇදීමේ ලකුණු නැති කිරීමට ඇති හොඳම උපාය සමබල ආහාර ගැනීමයි. විටමින් "සී" වලින් පොහොසත් පැඟිරි කුලයේ පලතුරු විටමින් "සී" වලින් පොහොසත් ඇට වර්ග, විටමින් ඒ සපිරි කැරට්, වට්ටක්කා, බතල, නිවිති වැනි ආහාර, සැමන්, පොල්තෙල් හා ඔලිව් තෙල් වැනි තෙල් අඩංගු ආහාර, මස්, බෝංචි, වියළි මිදි බඳු සින්ක් අඩංගු ආහාර වගේම හොඳින් ජලය පානය කිරීමේ පුරුද්ද මඟින් ද ගැබිනිවියේ ඇදීමේ ලකුණු අවම කරගත හැකියි.
අන්තර්ජාලයෙනි...
චම්පිකා දීපානි රණසිංහ
උපුටා ගැනීම දිනමිණ පුවත් පත