ඉස්සන්, පොකිරිස්සන්, කකුළුවන්, බෙල්ලන් කෑවම කොලෙස්ටරෝල් වැඩි වෙනවා ද?
මාළු, සතුන්ගෙන් සපයා ගන්නා වෙනත් ආහාරවලට වඩා සෞඛ්යයට හිතකර බව වෛද්ය හා පෝෂණ විද්යාඥයෝ පිළිගනිති. මත්ස්යයන්ගෙන් උසස් ගණයේ ප්රෝටීන් හා යකඩ මෙන්ම බොහෝ මත්ස්යයන්ගෙන් ලැබෙන ඔමේගා 3 මේද අම්ලය, කොලෙස්ටරෝල් අඩුකර හෘද රෝග ඇතුළු රෝග තත්ත්වයන් වැළැක්වීමට උදව් වෙතැයි සැලකෙන මේද වර්ගය ආදී පෝෂක හේතුවෙන් මෙම හිමිකම මාළුවලට ලැබෙයි.
කරදිය හා මිරිදිය දෙකෙහිම වාසය කරන තවත් “මත්ස්ය” විශේෂයක් ලෙස සැලකෙන කවච මත්ස්යයන් (ෂෙල්ෆිෂ් හෙවත් ක්රස්ටේෂියන්ස්) ලෙස නම් ලබන කබොලු ආවරණයක් සහිත මත්ස්යයන්ගෙන් ලැබෙන පෝෂණය කෙලෙසද?
වෙනත් මත්ස්යයන් තරම්ම සෞඛ්යයට හිතකරද? නැතිනම් කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණය ඉහළ දැමීමට සහ අසාත්මිකතා ඇති කිරීමට සමත් වේද? ඉස්සන්, පොකිරිස්සන්, කූනිස්සන්, කකුළුවන්, බෙල්ලන්, ලොඩියන්, කාවාටියන්, මට්ටයන්, දැල්ලන්, බූවල්ලන් ආදීහු මෙම කවච මත්ස්ය ගණයට අයත් වේ.
ප්රෝටීන් :
මස්, මාළු ඇතුළු සත්ත්ව මූලයන්ගෙන් සැපයෙන ආහාර ගැනීමට අප යොමුවන්නේ ප්රධාන වශයෙන්ම උසස් ගණයේ (මිනිසාට අත්යවශ්ය ඇමයිනෝ අම්ල සියල්ල ඒවායේ අඩංගු වූ) ප්රෝටීන් සපයන ආහාර වර්ග වන බැවිනි. කවච මත්ස්යයන් අතරින් වැඩි ප්රෝටීන් සංයුතියක් අඩංගු වන්නේ පොකිරිස්සන්, බෙල්ලන් සහ මට්ටයන් තුළය. මෙම මත්ස්යයන් අතර වැඩිම ප්රෝටීන් ප්රතිශතයක් අඩංගු වන්නේ බූවල්ලන් තුළය.
කොලෙස්ටරෝල් :
ඉස්සන්, පොකිරිස්සන් හා කකුළුවන් ආහාරයට ගන්නා අය තුළ පවතින එක් බියක් වන්නේ එමඟින් ශරීරයට වැඩිපුර කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණයක් එක්වන බවය. ඉස්සන් ග්රෑම් 85 ක ප්රමාණයක් ආහාරයට ගත්විට කොලෙස්ටරෝල් මිලිග්රෑම් 116 ක් ශරීර ගතවන අතර බැදපු දැල්ලන් එම ප්රමාණයෙන් ශරීරයට ලැබෙන කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණය මිලිග්රෑම් 221 ක් පමණය.
එහෙත් බෙල්ලන්, කකුළුවන්, මට්ටයන් සහ කාවටියන් තුළ ඇති කොලෙස්ටරෝල් ශරීර ගතවන්නේ ඊට අඩු ප්රමාණයකිනි. එයට හේතුව මෙම මත්ස්යයන් තුළ අඩංගු “ස්ටෙරෝල්” ගණයේ රසායනික කොලෙස්ටරෝල් අවශෝෂණයට බාධා කිරීමය.
ඔමේගා 3 :
මාළු ආහාරයට ගැනීමෙන් බලාපොරොත්තු වෙන්නේ සෞඛ්යයට හිතකර ඔමේගා 3 මේද අම්ලය ලැබීම නම් එය බොහෝ කවච මාළුන් තුළින් ඉටු නොවෙනු ඇත. පොකිරිස්සන් තුළ මඳ වශයෙන්ද, ඉස්සන්, කූනිස්සන්, බෙල්ලන් සහ මෙට්ටයන් තුළ සුළු වශයෙන්ද ඔමේගා 3 මේද අම්ලය අඩංගු අතර කාවටියන්, දැල්ලන් සහ කකුළුවන් තුළ ඊට මඳක් වැඩි වශයෙන්ද ඔමේගා 3 මේද අම්ලය අඩංගුය.
සින්ක් - යකඩ :
මේ අතර කවච මත්ස්යයන් තුළින් සැලසෙන පෝෂක වාසිද කිහිපයකි. සින්ක් නම් ඛනිජ පෝෂකය කාවාටියන් තුළ බහුලව හමුවෙයි. බෙල්ලන් සහ මට්ටයන්ගෙන් යකඩ සහ බී 12 විටමිනය සැපයෙයි. මේ සියළු කවච මත්ස්යයන් තුළින් “කෝලිෆ්” නම් විරල පෝෂකය, බහුලව සැපයේ.
මෙම කෝලිෆ් පෝෂකය මතකය සහ පේෂි පාලනය සඳහා අවශ්ය ස්නායු සම්ප්රේෂකයක් වන ඇසිටයිල්කෝලින් සංලේෂණය වේගවත් කිරීමට සමත් වන්නකි.
කැලරි :
අනෙකුත් මත්ස්යයන් තුළ මෙන්ම කවච මත්ස්යයන් තුළද අඩංගු කැලරි ප්රමාණය ඉතා පහළ මට්ටමක පවතියි. එහෙත් තෙල් දැමීම, හා බැදීම මඟින් අනවශ්ය ලෙස කැලරි ප්රමාණය වැඩි කර ගන්නා බව පැවසිය යුතුය.
විෂවීම්
කවච මත්ස්යයන් ආහාරයට ගැනීමේදී පරෙස්සම් විය යුත්තේ ඒවා තුළින් සමහර විෂ ද්රව්ය ශරීරගත විය හැකි බැවිණි. බෙල්ලන්, මට්ටයන් කකුළුවන් රැලි බෙල්ලන් තුළ වෙසෙන “ඩයතෝෆැලිජෙලටස්” නම් ජීවීන් විසින් ඇති කරන විෂ මෙහිදී විශේෂයෙන් වැදගත්ය. පොකිරිස්සන් තුළ අඩංගු මෘදු කොළ පැහැ ද්රව්යක් වන “ටොමැලි” නම් ද්රව්යය ආහාරයට නොගන්නා ලෙස ඇමරිකානු ආහාර සහ ඖෂධ අධිකාරිය අවවාද කර ඇත.
මෙම විෂ ද්රව්ය නිසා “අංශභාගී කවචමත්ස්ය විෂවීම” නම් පක්ෂඝාත රෝග තත්ත්වය ඇතිවෙයි. රෝගය නමින් පෙනෙන තරම් භයානක නැත. බොහෝවිට එය මඳ රෝග ලක්ෂණ මතු කරන්නකි. හිරිවැටීම, පොපියන ස්වභාවයක් දැනීම, හිසරදය, කරකැවිල්ල, පාවෙන සුළු ස්වාභාවයන් දැනීම ආදිය මෙහිදී මතුවිය හැකි රෝග ලක්ෂණ අතර පවතියි.
අසාත්මිකතා
කවච මත්ස්යයන් ආහාරයට ගැනීම නිසා සුලබවම සිදුවන ආපදාව නම් අසාත්මිකතාය. බොහෝ අයට ඉස්සන්, පොකිරිස්සන්, දැල්ලන්, කකුළුවන් වැනි මාළු වර්ග ආහාරයට ගැනීමටත් නොහැකි තරම්ම සම කැසීම, රතුවීම, පලු ඒම, හිසරදය ආදී අසාත්මික ලක්ෂණ මතුවෙයි. “අසංරක්ෂක ප්රහාරය” හෙවත් “ඇනෆිලැක්ටික් ෂොක්” ලෙස හඳුන්වන මරණීය ප්රතිඵල ඇතිකළ හැකි දරුණු අසාත්මික තත්ත්වය ඇති කිරීමට පවා මෙම අසාත්මික තත්ත්වයන් භයානක විය හැකිය.
පොකිරිස්සන්, ඉස්සන් කකුළුවන් ආදියට අසාත්මික වන සමහර අය බෙල්ලන්, මට්ටයන් ආදීන්ට අසාත්මික නොවිය හැකිය. තවත් සමහර බෙල්ලන් හා මට්ටයන් වැනි මාළුවලට අසාත්මක වෙත්දී ඉස්සන් හා කකුළුවන්ට අසාත්මිකතා නොදක්වයි. කෙසේ වෙතත් මෙහිදී අවධාරණය කළ යුතු අවවාදය නම් එක් කවච මත්ස්ය වර්ගයකට අසාත්මික නම් අනෙකුත් කවච මත්ස්යයන්ද ආහාරයට නොගෙන සිටීම ඥානවන්ත බවය.
උපුටා ගැනීම දිනමිණ
සිංහල ගෘහණිය කැඳ වර්ග පිළියෙල කිරීමෙහි ලා දක්ෂය. අතීතයේ සෑම නිවසකම පාහේ පාතරාසය වූයේ කැඳ කෝප්පයකි. සම්පූර්ණ ආහාර වේලක තිබිය යුතු...
වර්තමානයේ වේගයෙන් ව්යාප්තවන බෝනොවන රෝග අතර දියවැඩියාව ඉදිරියෙන් සිටී. දියවැඩියාව හෙවත් මධුමේහය මිනිස් සිරුරේ හිසේ සිට දෙපතුල දක්වා ශරීරයේ සෑම අංගයකටම...
නිවැරදි පෝෂණය නිරෝගීභාවයේ පදනම වන අතර වැරදි පෝෂණය ලෙඩරෝගවල පදනමයි. ජීවිතයේ සියලුම අවධි සදහා මෙය සත්යඩයක් වන අතර වැඩිහිටි අවධිය සදහා...
පැණිරස කෑම වර්ග කන්න කවුරු උනත් කැමතියි. නමුත් හැම පැණිරස කෑමක්ම අපේ ශරීරයට හිතකර නැහැ. මේ පැණිරස කෑම වර්ග අතරින් අපි...
අමුවෙන් ඉදවන්නෙ ඇයි?සාමාන්යයෙන් කෘත්රිමව පලතුරු ඉදවීම සිදුකරන්නේ පලතුරු වෙළෙඳපොළට නිකුත් කිරීම සඳහාය. පලතුරු වෙළෙඳපළ සමහර කාලවලදී එතරම් කාර්යබහුල නැහැ. ඒ වගේම...
ඇපල් බොහෝ අයගේ ආදරයට, පිළිගැනීමට පාත්රවන පලතුරකි. නමුත් මෙතරම් පිළිගැනීමක් සහිත ඇපල් තොගයක්ම පසුගියදා මෙරට භාවිතයට තහනම් කෙරුණි. ඒ පිළිබඳ පුවත...