කන්න හොඳ තෙල් වර්ග නිවැරැදිව දැනගන්න
තෙලෙන් සාදන ආහාර සඳහා ඔලිව් තෙල් භාවිත කළ හැකි නම් එය වඩාත් සුදුසුය. ගැඹුරු තෙලේ බැඳ සකසා ගන්නා ආහාර සඳහා වඩාත් සුදුසු වන්නේ පොල් තෙල් ය.
වර්තමානයේදී ලොව පුරා කොලොස්ට්රෝල් නැත්නම් රුධිරයේ තිබෙන අධික මේදය ඉතාම බරපතළ ගැටලුවක්ව තිබෙනවා. මේ නිසාම බෝ නොවන රෝග ගණයට අයත් පිළිකා, හෘදයාබාධ, අංශ භාග තත්ත්ව මෙන්ම අධික රුධිර පීඩන තත්ත්ව ද ඉතාම ඉහළ අගයක් ගන්නවා. තෙල් සහිත ආහාර ගැන ඔබ හොඳ අවබෝධයකින් කටයුතු නොකළොත් තාවකාලිකව දිවට දැනෙන රස වෙනුවට දිගුකාලිනව හිතට දැනෙන දුක වැඩි වෙන්නත් පුළුවන්. නමුත් තෙල් කෑම අඩු කරන්න කීවට කන්න හොඳයි කියපු තෙල් වර්ගයක් ගැන නිවැරැදි අවබෝධයක් නොමැති නිසා මේ දැනුම්වත් කිරීම ඒ පිළිබඳයි.
අතීතයේ සිට අපේ පැරැන්නන් ආහාරයට යොදා ගනු ලැබුවේ ගෙදර හිඳ ගත් තෙල් වර්ගයි. විශේෂයෙන් පොල් තෙල්. කොතරම් තෙල් ආහාරයට එක් කර ගත්තද ඔවුන්ගේ කාර්යශීලී බව සමඟ ශරීරයේ තැන්පත් වන මේදය බොහොමයක් දහනය වුණා. නමුත් වර්තමානයේදී ශරීරයේ තැන්පත්වන මේදය එලෙස දහනය නොවෙන්නෙ වත්මන් පරපුර කාර්යශීලී බවින් අඩුවන නිසයි.
කොහොම නමුත් කාලයත් සමඟ පොල් තෙල් ආහාරයට නුසුදුසු බවත් වඩා හොඳ එළවළු තෙල්, සෝයා තෙල්, කෝන් තෙල් සහ සූරියකාන්ත වැනි තෙල් වර්ග බවත් ලොව නන් දෙසින් අහන්න ලැබුණා. ඒ නිසාම මිනිසුන් පොල් තෙල් භාවිතය ක්රමයෙන් අඩු කොට ඒ වෙනුවට පෙර කි තෙල් වර්ග භාවිතට හුරු වුණා. නමුත් වර්තමානයේදී සිදුකරනු ලබන සායනික පරීක්ෂණවලට අනුව ආහාරයට වඩාත් සුදුසු පොල් තෙල් බවටත් එළවළු තෙල් කිසිසේතම් සුදුසු නොවන බවටත් නැවත තහවුරුව තිබෙනවා. මේ කාරණයෙන් එතෙක් නොදැක නොදැන සිටි සුදු පොල් තෙල් (Virgin Coconut Oil),සුපිරිසිදු පොල් තෙල් වැනි විවිධ නම්, ලේබල් යටතේ සුපුරුදු පොල් තෙල් සාප්පු වලට එන්න පටන් ගන්නවා. කෙසේ නමුත් මේ කියන තෙල් වර්ග වුණත් ඉවක් බවක් නැතිව ආහාරයට යොදා ගැනීමෙන් සිදුවන්නේ වයස 35 – 40 වනවිට අධි රුධිර පීඩනය, හෘද රෝග ආදියට ගොදුරු වීමයි.
ලොව බොහෝ රටවල සිදුකරනු ලබන සායනික පරීක්ෂණ ආදියෙන් මිනිසා පරිභෝජනය කරන ආහාර පිළිබඳ තොරතුරු, ගුණ අගුණ කලින් කලට වෙනස් වෙනවා. එය හඳුන්වන්නේ Evidence Base Medicareලෙසයි. එම තොරතුරු සහ විවිධ පර්යේෂණවල ප්රතිඵල එකතුවෙන් සාදනු ලබන විශ්ලේෂණ හී (Meta analysis)පොදු ප්රතිඵල ඔස්සේ මුල් කාලීනව එළවළු තෙල් ශරීරයට හිතකර යැයි කීවත් පසු කාලීනව එළවළු තෙල් භාවිතය සහ එහි අවසන් ප්රතිඵල අධ්යයනයෙන් පොල් තෙල් වඩාත් සුදුසු බව සොයා ගැණුනා. නමුත් මේ සියලුම තෙල් වර්ග අධ්යයනයේ දී හමුවන හිතකරම තෙල් වර්ගය ලෙස පිළිගැනෙන්නේ ඔලිව් තෙල් ය.
පරිභෝජනයට සුදුසු තෙල් වර්ගය තෝරා ගත යුත්තේ තෙල් වර්ගවල පවත්නා සංඝටක සංයුතියන් හා එහි පවත්නා සංතෘප්ත, අසංතෘප්ත මේද වර්ගවල ප්රමාණ සලකා බැලීමෙනි. උදාහරණයක් ලෙස Extra Virgin තෙල් වල අසංතෘප්ත මේද පවතින අතර Organic Virgin Coconut තෙල්වල බහුලවම අඩංගු වන්නේ සංතෘප්ත මේදයයි. Pure Vegetable oil වල අධික ලෙස පවතින්නේ බහු අසංතෘප්ත මේදයයි.
එළවළු තෙල් සාදන්නේ බොහෝ විට කැනෝලා (Canola), ඉරිඟු (Corn), සෝයා ඇට (Soya bean), සුරියකාන්ත (Sun flower) සහ පාම් තෙල් (Plam Oil) යන තෙල් වර්ග කිහිපයක එකතුවකිනි. එම තෙල්වල ඇති බහු අසංතෘප්ත මේදය තාපය හමුවේ දුර්වල නිසා කිසිවිටකත් රත්කර සාදන කෑමවලට යොදා ගැනීම සුදුසු නොවේ.
තෙලෙන් සාදන ආහාර සඳහා මේ අනුව ඔලිව් තෙල් භාවිත කළ හැකි නම් එය වඩාත් සුදුසු අතරම සලාදවලට වැනි දෑට එක්කර ගැනීමෙන් එහි පවතින ප්රතිඔක්සිකාරක ගුණය හොඳින් පවත්වා ගත හැකිය. ඔලිව් තෙල් රත් කිරීමේදී සෑදෙන Freeradical එහි තිබෙන ප්රතිඔක්සිකාරක ගුණය මගින් විනාශ කරන නිසා ශරීරයට හානි දායක වන්නේ ද නැත.
ගැඹුරු තෙලේ බැඳ සකසා ගන්නා ආහාර සඳහා වඩාත් සුදුසු වන්නේ පොල් තෙල් ය. ඒ, එහි අධික සංතෘප්ත මේදය නිසාය. නමුත් වරක් පාවිච්චි කළ තෙල් නැවත නැවත බැඳීමට ගැනීම සුදුසු නැත. ඒ, රත් කළ තෙල් සිසිල්වූ පසු නැවත රත් කිරීමෙන් එහි ශරීරයට අහිතකර මුක්ත ඛණ්ඩ සෑදෙන බැවිනි. ලොව බහුලවම භාවිත වන්නේ ඔලිව් තෙල් වන අතර ලංකාවේ දී නම් එය තරමක් මිල අධික බැවින් බැඳුම් සඳහා ඔලිව් තෙල් ද ගැඹුරු තෙලේ බැඳිමට පොල් තෙල් ද භාවිත කළ හැක.
මෙතෙක් නිසි අවබෝධයකින් තොරව භාවිත කළ තෙල් වර්ගවලට යන වියදමට වඩා තෙල් නිසා සෑදෙන රෝගවලට යන වියදම වැඩි බැවින් දෙවරක් නොසිතා සුදුසුම තෙල් වර්ගය පමණක් එදිනෙදා ආහාර වේලට එක්කර ගන්න. හැබැයි ගුණදායි යැයි පවසන තෙල් වර්ග වුණත් පමණට වඩා ගැනීම පෙර කී රෝගවලට අතවැනීමක් බව සිහි තබා ගන්න.
වෛද්ය කේ. කේ. ජී. ලහිරු ප්රබෝධ දිස්ත්රික් මූලික රෝහල - දික්ඔයසිළුමිණ