කොත්තමල්ලි
ආයුර්වේදයේ මෙන්ම හෙළ වෙදකමේත් ප්‍රබලතම ඖෂධයක් ලෙස හඳුන්වන කොත්තමල්ලි වර්තමානයේ කුළුබඩුවක් ලෙසද භාවිත කරනු ලබයි. මානවයාගේ කොත්තමල්ලි භාවිතය ආරම්භ වූයේ වසර 5000කට පමණ පෙර බව ඉතිහාසයේ සඳහන් වෙයි. අඟල් 12-14ක් පමණ උසට වැඩෙන කොත්තමල්ලි ශාකයේ පංචාංගයම ඖෂධ වශයෙන් යොදාගනු ලබයි. ආරම්භයේදී ඉන්දියාව, මැදපෙරදිග, ඊජිප්තුව, ශ්‍රී ලංකාව වැනි රටවලට පමණක් ආවේණිකව තිබූ කොත්තමල්ලි වර්තමානය වන විට ලොව පුරාම ව්‍යාප්ත වෙමින් ඇත. බීජයක් සිටුවා මාස 3ක් තුළදී පැළ හටගනු ලබන කොත්තමල්ලි ඉතාම ප්‍රසන්න සුවඳක් ඇති නිසා සුවඳ විලවුන් නිෂ්පාදනයේදී ද රූපලාවණ්‍ය ඖෂධ නිෂ්පාදනයේදී ද, බහුලව යොදා ගනු ලබයි. දෛනිකව කොත්තමල්ලි කොළ ආහාරයට ගැනීමෙන් ශරීරයේ කොලෙස්ටරෝල්, සීනි ප්‍රමාණය පාලනය කර රුධිරය පිරිසුදු කරනු ලබයි. කොත්තමල්ලි මාත්‍රාව අධික ලෙස ගැනීමෙන් පුරුෂ ධාතු ශක්තිය හීන විය හැකිය. එම නිසා ප්‍රමාණවත් මාත්‍රාව පමණක් ගැනීමට සැලකිලිමත් විය යුතුය. වර්තමානයේදී විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ ගණනාවකට භාජන වී ඇති කොත්තමල්ලිවල පිළිකා නාශක ගුණය ඉතාමත් ඉහළ මට්ටමක තිබෙන බව සොයාගෙන තිබෙන අතර ඉන්දියානුවන් දිනපතාම කොත්තමල්ලි කොළ ආහාරයට ගනු ලබන්නේ එහි ඇති ප්‍රතිශක්තිකරණ ගුණය සහ බෝවන රෝගවලින් බේරීමට හැකිවන නිසාය.
විකෘති කාම ආශාවන්ගෙන් පෙළෙන රෝගීන්ගේ එම තත්ත්වය පාලනය කිරීමට කොත්තමල්ලි තැම්බූ ජලය අධික මාත්‍රාවකින් ලබාදීම යෝග්‍ය වෙයි. කොත්තමල්ලිවල ඇති තවත් විශේෂත්වයක් වන්නේ ආතරයිටීස් රෝගය සුව කිරීමේ හැකියාවයි. ආතරයිටීස් රෝගීන්ගේ රෝගය සමඟ සටන් කිරීමට අවශ්‍ය ශක්තිය නිපදවීමේදී ඒ තුළ අල්කලයිලේ පොස්පටේස් වැඩිවන බැවිනි. කොත්තමල්ලි ශාකයේත් කොත්තමල්ලි ඇටවලත් බීටා කැරටීන් ප්‍රමාණය වැඩිපුර ඇති නිසාත් විටමින් ඛ් ප්‍රමාණය අවම නිසාත් ආතරයිටීස් රෝගය සුවකර ගැනීමට උපකාර වෙයි.
පාණ්ඩු රෝගීන්ට
අරළු, වියළි ඉඟුරු, කොත්තමල්ලි කළං 4 බැගින් ගෙන පත අට එකට සිඳුවා උදේ, සවස පානය කරන්න.
සමේ ඇතිවන කුෂ්ඨ රෝගවලට
- කොත්තමල්ලි කොළ කොටා ගත් යුෂ ගල්වන්න.
- කලාඳුරු, සූදුරු, කොත්තමල්ලි සම ප්‍රමාණයට ගෙන තම්බාගත් වතුර පානයට මෙන්ම සේදීමටද සුදුසුය.
අම්ල පිත්ත රෝගයට
රාත්‍රි කොත්තමල්ලි ඇට තම්බාගත් වතුර සිසිල් වීමට හැර උදෑසන හිස්බඩ පානය කරන්න.
කුඩා දරුවන්ගේ කැස්ස සමනය කිරීමට
හාල් සේදූ ජලයෙන් කොත්තමල්ලි තම්බා සීනි දමා පානයට දෙන්න.
බඩේ ඇතිවන අජීර්ණයට
කොත්තමල්ලි, තිප්පිලි මුල්, වියළි ඉඟුරු සම සමව ගෙන කබලේ බැද කුඩුකර උණු වතුරට දමා තැම්බුණු පසු පෙරා තේ වෙනුවට පානය කරන්න.
උණට, අතීසාරයට
වියළි ඉඟුරු, කොත්තමල්ලි, ඉරිවේරිය, කලාඳුරු අල, බෙලි මුල් කළං 2 මදටිය 8 බැගින් ගෙන පත අට එකට සිඳුවා සීනි, මී පැණි දමා උදේ, සවස පානය කරන්න.
මාරාන්තික සෙංගමාලයට
කොත්තමල්ලි, එළබටු මුල්, කටුවැල්බටු, පත්පාඩගම්, පොල්පලා අස්වැන්න, වියළි ඉඟුරු, නෙරෙංචි කළං 01 මදටිය 10 බැගින් ගෙන පත අට එකට සිඳුවා උදේ, සවස දින හතක් පානය කරන්න.
පුරුෂයන්ගේ ධාතු ශක්තිය වැඩීමට
කොත්තමල්ලි පිටි, අමුක්කරා පිටි, හීනැටි හාල් පිටි, කළං 1 බැගින් ගෙන එළකිරි කෝප්පයක දියකර උදෑසන පානය කරන්න. නොකඩවා මාස 03ක් පමණ ගැනීමෙන් සාර්ථක ප්‍රතිඵල අත් වෙයි.
විසප්පු ගෙඩි පැසවා යෑමට
කොත්තමල්ලි, සතකුප්ප, රත් හඳුන්, අරළු සමව ගෙන එයට ගම්මිරිස් ඇට කීපයක්ද එකතු කර මී පැණියෙන් අඹරා ගාන්න.
සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව, උණ, ඇඟපත වේදනාව සමනය කළ හැකි ප්‍රත්‍යක්‍ෂ කාෂායක්
කොත්තමල්ලි, වෙනිවැල්ගැට, අමු ඉඟුරු, දේවදාර, තිප්පිලි, කටුවැල්බටු, පත්පාඩගම්, පාවට්ටා කළං 01යි මදටිය ඇට 10 බැගින් ගෙන පත අට එකට සිඳුවා පානය කරන්න.
ඖෂධීය ගුණය
- පිළිකා නැසීමේ ගුණය ඉහළ මට්ටමක පවතී.
- කොලෙස්ටරෝල් පාලනය කරයි.
- දියවැඩියාව පාලනය කරයි.
- හෘද රෝග සමනය කිරීමේ හැකියාව ඇත.
- නිතර නිතර ඇතිවන හිසරදය සුවකරයි.
- බඩ පුරවා දැමීම වළක්වයි.
- පිපාසය සන්සිඳුවයි.
- සම පැහැපත් කිරීමේ හැකියාව ඇත.
- මානසික ආතතිය දුරු කරයි.
- සමේ ඇතිවන, කුරුලෑ ලප කැළැල් නැති කරයි.
- හොඳින් ආහාර දිරවීමේ ක්‍රියාවලිය සිදු කරයි.
- ප්‍රතිඔක්සිකාරක ගුණය ඉහළ මට්ටමක පවතී.
- අක්මාවේ පිත නිෂ්පාදනයට උපකාරි වෙයි.
- ආතරයිටීස් රෝගය සුවකිරීමට උපකාරි වෙයි.
- වේදනා නාශක ගුණයෙන් යුක්තයි.
- ඇස්වලට හිතකරයි.
- අම්ල පිත්ත රෝගය සුවකරයි.
- සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව සුවපත් කිරීමේ හැකියාව ඇත.
- කාන්තාවන්ගේ මාස් ශුද්ධියේදී ඇති විය හැකි අධික රුධිර වහනය පාලනය කරයි.
සමාධි ඕබඩආරච්චි
මව්බිම
