රසට, ගුණට තෙලෙන් උයන්නේ මෙහෙමයි
පාම් තෙල්
අද වෙළෙඳ පොළේ බහුලවම දකින්න ලැබෙන්නේ පාම් තෙල්. පාම් ගසෙන් නිපදවන මේ තෙල්වල අධික කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණයක් අඩංගුයි. පාම් තෙල් ශරීර අභ්යන්තරයේ දිය නොවී මේද තට්ටුවක් ආකාරයට තැන්පත් වන නිසා ශරීරයට ඒ තරම් හිතකර නැහැ. සමහර තැන්වල පාම් තෙල්වලට පොල් තෙල් සුවඳකාරකය එක් කොට ව්යාජ ලෙස විකිණීමට පවා තිබෙනවා. ගැඹුරු තෙලේ ආහාර වර්ග බදින කොට පොල්තෙල් යැයි කියමින් විකුණන ව්යාජ පාම් තෙල් හඳුනා ගන්න පුළුවන්. තෙල් රත්වන විට සුදු පාටට පෙණ කැටි මතු වනවා නම් ඒ ව්යාජ තෙල් වර්ගයක්. 90%ක් පමණම ක්ෂණික ආහාර සඳහා ගැනෙන්නේ පාම් තෙල්.
පොල් තෙල්
පාරම්පරිකවම ලංකාවේ කෑම පිසීම සඳහා භාවිත වෙන්නේ පොල්තෙල්. පිරිසුදු පොල්තෙල් ඉතා සුවඳවත් පොල්තෙල්වල අධික කොලෙස්ටරෝල් ප්රමාණයක් අන්තර්ගත බව පැවැසුණත්, පිරිසුදු පොල්තෙල් භාවිතයෙන් ඒ තරම් ගැටලු ඇති කරන්නේ නැහැ.
ඔලිව් තෙල්
ඔලිව් ගෙඩියෙන් නිපදවන මේ තෙල් වර්ගය බහුලවම භාවිත වෙන්නේ යුරෝපය, ප්රංශය, ඉතාලිය වැනි රටවල. ඔලිව් තෙල් කොච්චර ආහාරවලට එක් කළත් එය ඇඟ ඇතුළෙදි දියවෙලා යනවා. සලාද වර්ග සඳහා, හෝ සලාද මතුපිටට දමන සෝස් වර්ග සාදා ගැනීමේදී ඔලිව් තෙල් භාවිත කෙරෙනවා. ඔලිව් තෙල් ස්වාභාවික ආකාරයෙන් ආහාරයට එක්කර ගත්තත් ගැඹුරු තෙලේ බැදීම සඳහා ඔලිව් තෙල් නම් කිසිම විටක පාවිච්චි කරන්න බැහැ. ඒත් තෙල් තවරා බදින අවස්ථාවලදී ඔලිව් තෙල් පාවිච්චියට ගන්න පුළුවන්. ඔලිව් තෙල් ඉතා මෘදු ස්වභාවයක් ගන්නා නිසා ගැඹුරු තෙලේ බදින විට ඉක්මනින් පිලිස්සී යනවා. ප්රංශයේ බොහෝ දෙනෙක් ඔලිව් තෙල්වල පොඟවා ගෙන පාන් ආහාරයට ගැනීමටද පෙලැඹී ඉන්නවා.
එළඟි තෙල්
ශරීර අභ්යන්තරයේ දිය නොවන තෙල් වර්ග කාණ්ඩයට එළඟිතෙල්ද අයත් වෙනවා. ශරීරයේ මේද ලෙස තැන්පත් වෙන තෙල් වර්ග අතරට එළඟි තෙලුත් අයිති නිසා වැඩිපුර ආහාරයට ගැනීම ඒ තරම් සුබ නැහැ. නමුත් ඉන්දියානු කෑම වර්ගවලදී බහුලව භාවිත වෙන්නේ එළඟිතෙල්. ඒත් බටහිර රටවල නම් එළඟිතෙල් භාවිත වෙන්නේ නැති තරම්.
සෝයා තෙල්
සෝයා තෙලුත්, එළඟිතෙල්වලට හුඟක් සමානයි. ශරීරයේ දියවෙන තෙල් වර්ගයක් විදියට සෝයා තෙල් හැඳින්වෙනවා. සලාද වර්ග කලවම් කරන්න අමුද්රව්යයක් විදියට සෝයා තෙල් භාවිත කෙරෙනවා. කිසිම වෙලාවක ගැඹුරු තෙලේ බදින්න නම් සෝයා තෙල් භාවිතයට ගැනෙන්නේ නැහැ.
සන්ෆලවර් තෙල්
සූරියකාන්ත මල්වලින් තමයි සන්ෆලවර් තෙල් නිපදවෙන්නේ. තෙල් භාජනයෙන් ඇතිවන ගැටලුවලට පිළියමක් විදියට තමයි සන්ෆලවර් තෙල් සොයා ගැනෙන්නේ. එදිනෙදා නිෂ්පාදනය ඒ තරම් පහසු නැති නිසාම සන්ෆලවර් තෙල් මිලෙන් අධිකයි. කලින් කිව්වා වගේ සමහර කෑම වර්ග උයද්දී එම ආහාර වර්ග තුළින්ම තෙල් නිපදවෙනවා. විශේෂයෙන්ම මස් වර්ගවලදී අපි උයන කොට පිටින් එක්කළ තෙල් ප්රමාණයට අමතරව මස් තැම්බෙන විට මස්වල මතු පිට ඇති මේද තට්ටුව දියවෙලා ඒකත් ආහාරයටම එකතු වෙනවා. ඒ නිසා මස් වර්ග උයද්දි තෙල් හරිම අඩුවෙන් එකතු කරන්න. මස් වර්ගවල මාළු වර්ගවලට වඩා මේද ප්රමාණය තරමක් ඉහළයි.
පොල්කිරි සමඟ තෙල්
පොල් කිරිවල තෙල් තියෙනවා කියලා කිව්වට පොල්කිරි අතින් මිරිකලා ගත්තොත් ඒ තරම් තෙල් ප්රමාණයක් එකතු වෙන්නේ නැහැ. ඒත් බ්ලෙන්ඩර් එකෙන් කිරි මිරිකනකොට පොල්වල තියෙන සංඝටක තවත් කුඩා අංශුවලට කැඩිලා අලුත් සංඝටක හැදෙනවා. ඒක නම් ඒ තරම් හොඳ දෙයක් නොවේ. පොල්වලින් කිරි ලබා ගනිද්දි පුළුවන් තරම් අතේ මිරිකලා ගන්න.
උයනවට වඩා බැද්දම රසයි
උයලා කනවට වඩා තෙල් දාලා කෑම කන්න හුඟක් දෙනෙක් කැමැතියි. තෙල් දැම්මාම කෑම හරි රසයි. එහෙම වෙන්නේ රත් වුණු තෙල් එක්ක ආහාරවල සංඝටක එකිනෙක හැකිළෙනවා. පෝෂ්ය ගුණය සහ රසය පිටට ගන්නේ නැතිව එකට කැටි වෙනවා. නමුත් තම්බන කොට ආහාරවල සංඝටක එකිනෙක අෑත්වෙලා ජලය හෝ පොල්කිරි එක්ක දියවෙනවා. මාළු තම්බලා කනවට වඩා මාළු බැදලා කද්දි රස දැනෙන්නේ ඒ නිසයි. විවිධ රසයට වගේම, විවිධ සුවඳ වර්ග මිශ්ර කරලා තෙල් වර්ග හදා ගන්නත් පුළුවන්. සුදුලූනු පොතු පිටින්ම තළලා රත්වුණු තෙලට දාලා ළිප නිවාගන්න. මෙහෙම හදාගත්ත තෙල් එක මාස දෙක තුනක් වුණත් කල් තියාගන්න පුළුවන්. සුදුලූනු බික් නැතිව හොඳින් පිරිසුදු කර ගත්ත. සුදුලූනු පොතුවලින් වුණත් සුදුලූනු සුවඳ එන විදියට තෙලක් හදා ගන්න පුළුවන්. කෑම උයද්දී මේ තෙල්වලිනුත් ටිකක් එකතු කරන්න.
බුරියානි එකක් හදද්දි නිකම්ම තෙල් එකතු කර ගන්නවට වඩා තුනපහ රහට තෙල් එකතු කළොත් අමුතුම රහක් දැනේවි. කොත්තමල්ලි ඇට, කහ කැබැලි, සූදුරු, අබ, රම්පෙ, කරපිංචා, සේර හොඳට සෝදාගෙන වියළා ගන්න. තෙල් ටිකක් රත් කරගෙන මේ ටික ඔක්කොම තෙලට දාන්න. ළිපෙන් බාලා බෝතලයකට දාලා කට බැඳලා තියලා දවස් දෙක තුනකින් පස්සේ පෙරළා අරන් පාවිච්චියට ගන්න. අමුතු තුනපහ සුවඳක් දැනේවි. බුරියානිවලට වගේම එදිනෙදා උයන කෑමවලටත් මේ තෙල් පාවිච්චි කරන්න පුළුවන්.
- තෙල් නිසි උෂ්ණත්වයට රත් වුණාම තෙල්වලින් දුමක් නඟිනවා බලන්න පුළුවන්.
- අබ ගොඩක් වෙලා තෙලේ බැද්ෙදාත් තිත්ත රහයි.
- තෙල් ඕනෑවට වඩා රත්වෙලා නම් ළිප නිවලා ටික වේලාවක් තියන්න. එහෙම නැත්නම් පාන් පෙත්තක් තෙලට දාන්න.
- බත්වල ඇට වෙන් කර ගන්න වගේම නුඩ්ල්ස්, ස්පැගට්, මැකරෝනි වර්ග තම්බද්දි වතුරට තෙල් ටිකක් එකතු කරන්න.
- මස්, මාළු සීසන් කරද්දි ලුණු, ගම්මිරිස්වලට අමතරව තෙල් ටිකකුත් එකතු කරන්න.
- තෙල් තවරලා බදින කොට තෙල් එක පාරට එකතු කරනවට වඩා පුංචි රෙදි පොට්ටනියක් හදලා ඒකේ තෙල් තවරලා භාජනයේ ආලේප කරන්න.
කිසිම වෙලාවක එකපාරක් භාවිතයට ගත්ත තෙල් නැවැත පාවිච්චියට ගන්න එපා. ඒක පිළිකා කාරකයක්.
සවනි ශේශාධිමව්බිම