සතා සීපාවාට ගහට කොළට ආදරේ කරන අයට ගැළපෙනම තැන ඔඩ්සාලා වනෝද්යානය
ලෝකයේ සංචාරක ආකර්ෂණය බහුල වශයෙන් නොලැබුණු ස්ථානයක් වන මෙම ඔඩ්සාලා ජාතික වනෝද්යානය පිහිටා ඇත්තේ අප්රිකාවේ ඇමසන් වනාන්තරයෙන් පසු ලෝකයේ දෙවැනි විශාලතම වැසි වනාන්තරය වන කොංගෝ ද්රෝණියේ හදවතෙහිය. මෙම කොංගෝ ද්රෝණිය රටවල් හයක් පුරා වර්ග කිලෝමීටර මිලියන දෙකකට වඩා පැතිරී ඇති අතර ලෝකයේ ඉතිරිව ඇති වැසි වනාන්තරවලින් 18%කට පමණ හිමිකම් කියයි. මෙම ජාතික වනෝද්යානය අප්රිකාවේ පැරණිම ජාතික වනෝද්යානවලින් එකකි. ඔඩ්සාලා නම් මෙම උද්යානය 1977දී ජෛවගෝල රක්ෂිතයක් ලෙස නම් කරන ලදී. මෙම ඔඩ්සාලා කොකුවා උද්යානයේ ආසන්න වශයෙන් ශාක විශේෂ 4500කට පමණ සත්කාරකත්වය සපයයි.
මෙහි ක්ෂීරපායීන් විශේෂ 100ක් පමණ ඇත. මෙය ගෝරිල්ලන් 20,000කට ආසන්න සංඛ්යාවකගේ වාසස්ථානය විය. නමුත් අවාසනාවකට 2002 සහ 2005 අතර කාලය තුළ ව්යාප්ත වූ මාරාන්තික ඉබෝලා වයිරසය හේතුවෙන් උද්යානයේ සත්ත්ව ගහනයෙන් 70%ත් 95%ත් අතර ප්රමාණයක් මිය ගියේය. මෙම වනෝද්යානයේ බහුලවම මී හරකුන්, ගෝරිල්ලන් සහ අප්රිකානු අලි, හයිනාවන් සිටින බව වාර්තා වී ඇත. මෙහි වෙසෙන අලි ගහනය පිළිබඳ කළ සමීක්ෂණවල ප්රතිඵලයක් ලෙස 2000-2005 අතර කාලය තුළ දළ වශයෙන් අලි 18,200ක ග්රහණය 13,500ක් ලෙස අඩු වී ඇත.
2014 වනවිට එය අලි ඇතුන් 9,600ක් පමණ වී ඇත. 2007 වසරේදී සැවානා ප්රදේශයේ තිත් හයිනා බහුලව සිටි බව වාර්තා වේ. එසේම මෙහි සිංහයන් නොමැති බවත් අප්රිකානු රන්වන් බළලා සහ දිවියන් සිටින බවත් වාර්තා වී තිබේ. ආසන්න වශයෙන් මෙම උද්යානයේ පක්ෂි විශේෂ 440ක් පමණ වාර්තා වී ඇත. ඒ අතර අප්රිකානු මත්ස්ය රාජාලියා, කොළ පරෙවියා, අළු ගිරවා වැනි විශේෂ ඇතුළත් වේ. එමෙන්ම කිඹුලන්, කටුස්සන් සහ ගෙම්බන් විශේෂ රැසක්ද මෙහි ජීවත් වෙති.
එමෙන්ම මෙහි ජීවත් වන අලි ඇතුන්ගෙන් 56%ක් චන්ද්රිකා තාක්ෂණයෙන් යුත් කරපටි මඟින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන අතර ඔවුන්ගේ වාසස්ථාන භාවිතය සහ ඔවුන්ගේ ආරක්ෂාව එමඟින් සලසාලයි. මෙම උද්යානය වටා ඇති ජංගම සායන සෞඛ්ය පද්ධතියකින් පුද්ගලයන් 3,000ක පමණ පිරිසක් ප්රතිලාභ ලබයි. මෙහි ස්ථිර කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයන්ගෙන් 96%ක් කොංගෝ ජාතිකයෝ වෙති. වර්තමානය වනවිට ලොව පුරා සංචාරකයන් ආකර්ෂණය කරගැනීමට මෙම වනෝද්යානයේ සුන්දරත්වයට හැකියාව ලැබී තිබේ.
මෙම සුන්දර ඔඩ්සාලා හි ලොව නන් දෙසින් පැමිණෙන සංචාරකයන්ට නවාතැන් ගැනීම පිණිස අනර්ඝ නිමාවකින් යුක්ත සංචාරක ලැගුම්හල් තුනක් ඉදිකර ඇත. ඒවා ලැන්ගෝ, මොබෝකෝ සහ නගාගා යන නම්වලින් හඳුන්වනු ලැබේ. එම ස්ථාන ඔඩ්සාලා ඩිස්කවරි කඳවුරු විසින් කළමනාකරණය කරනු ලැබේ.
සංචාරකයන් වන ඔබ මෙම සුන්දර වනෝද්යානය නැරඹීමට පැමිණෙන්නේ නම් සැප්තැම්බර් සහ නොවැම්බර් අතර කාලය තුළ එළැඹෙන තෙත් සමයට හෝ දෙසැම්බර් සහ පෙබරවාරි අතර කාලයේ එළැඹෙන වියළි සමයේදී හෝ පැමිණීම උචිතය. ඔබ ඔඩ්සාලා නම් මෙම රමණීය වනෝද්යානයට සංචාරය කරන්නේ නම් ඔබට මෙහිදී සිත් ගන්නාසුලු ක්රියාකාරකම් රැසක නිරත වීමට හැකියාව ලැබේ. ඒ අනුව ඔබට කොංගෝ ද්රෝණියේ පිහිටි වැසි වනාන්තරය නම් වූ හදවතේ ඇති චමත්කාරය මැනවින් වින්දනය කිරීමට අවස්ථාවක් සැලසෙනු ඇත.
එමෙන්ම ගෝලීය වැදගත්කමකින් යුක්ත ජීව විද්යාත්මක උණුසුම් ස්ථානයක් හා ඇමසන් පමණක් ඉක්මවා යන ලොව දෙවැනි විශාලතම වැසි වනාන්තරය වන්නේද මෙයයි. එපමණක් නොවේ, බටහිර පහත රට ගෝරිල්ලන් වෙසෙන කොංගෝ වැසි වනාන්තරයේ සිසිල විඳිමින් ගෝරිල්ලන් පසුපස හඹා යමින් ඔවුන්ගේ හැසිරීම් රටා අධ්යයනය කරමින් විනෝද වන්නටද ඔබට මෙහිදී හැකියාව ලැබේ.
මීදුමෙන් හා ගන අන්ධකාරයෙන් වැසුණා වූ වැසි වනාන්තරය මැද්දෙන් නිසලව ගලා බසින ලෙකොලී ගඟ ඔරුවකින් තරණය කරමින් ඒ ආශ්රිත තණබිම් හා එහි වෙසෙන අද්විතීය පක්ෂීන් සහ වනජීවීන් නැරඹීම සිදු කළ හැකිය.
එසේම බෝට්ටු සවාරි හා ඇළ ෙදාළෙහි පිහිනීමත්, ගෝරිල්ලන් ලුහුබැඳීම වැනි සෆාරි වික්රමයන් අත්විඳීමටත් ඔබට හැකියාව ලැබේ. ඔඩ්සාලා ඩිස්කවරි කඳවුරු වෙත බ්රසාවිල් සිට ගුවන් මඟින් ළඟාවිය හැකිය. කොංගෝ ද්රෝණියට අයත් මෙම ඔඩ්සාලා ජාතික වනෝද්යානය තුළ නුඹ ගත කළ ඒ සොඳුරු නිමේෂයන් අන් කිසිදු සවාරියකින් භුක්ති විඳින්නට ඉඩහරසර නොලැබෙන බව විශ්වාසය. නුඹත් ගහට කොළට ස්වභාවධර්මයට ආදරය කරන ලෝකෙ වටේ රවුම් ගහන්න හිතැති සංචාරකයෙක් නම් දවසක ඔඩ්සාලා ජාතික වනෝද්යානයේ සුන්දරත්වය විඳගන්නත් අමතක කරන්න එපා. ජීවිතයේ කිසිදා නොමියෙන සොඳුරු මතකයන් ගොන්නක්, අත්දැකීම් රාශියක් ඔබට තිළිණ වේවි.
උපුටා ගැනීම මව්බිම